ABD'nin yaptırım listesindeki Türkiye merkezli şirketlerden bazıları Ruslara ait
ABD'nin yaptırım listesinde yer alan Türk şirketler bazıları Rus ve Azerbaycan uyruklular kişilerce Türkiye'de kurulan şirketler.
Joe Biden yönetimi, Moskova'nın Ukrayna'yı işgalinin ikinci yıldönümünü ve Rus muhalefet lideri Aleksey Navalni'nin ölümü bağlamında Rusya'ya karşı 500'den fazla kişi ve kuruluşu hedef alan kapsamlı yaptırım kararı aldı.
Biden yönetiminin yaptırımları uyarınca Rusya, Türkiye, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Kırgızistan, Hindistan ve Güney Kore'den 93 kuruluşa Rusya'nın Ukrayna'daki savaş çabalarını destekledikleri gerekçesiyle yeni ticari kısıtlamalar getirildi.
ABD’nin açıkladığı son yaptırımlar kapsamına alınan şirketlerden 16'si Türkiye'de kurulu. Bunlardan bazıları Rusya ve Azerbaycan uyruklu kişilerce kurulmuş. Bu kişiler arasında sonradan Türk vatandaşlığına geçenler olduğu da dikkat çekiyor.
Bu şirketlerden bazıları kurulduktan bir süre sonra isim ve el değiştirmiş, bazılarının ise son üç yılda kurulduğu görülüyor. Ancak, aralarında sektöründe güçlü olan şirketler de var.
ABD yönetimin son açıkladığı yaptırım listesinde yer alan bu şirketlere ait Ticaret Sicili kayıtları ve diğer kamuya açık kaynaklardan derlenen bazı bilgiler şöyle:
Rusların kontrolündeki şirketler
Alesta World Dış Tic. Ltd: Mayıs 2018'de, Okan Kaymakçı tarafından İstanbul merkezli olarak kuruldu. Şirket hisseleri Ocak 2020'de Arzugül Kaymakçı'ya devredildi, ardından da Nisan 2022'de ise şirket hisselerini Olga Nazarova devraldı.
CTL Dış Ticaret Ltd Şti: Rusya vatandaşı Pavel Pertsov tarafından Mart 2022'de İstanbul merkezli olarak kurulan bir şirket.
Smart Trading Taşımacılık San ve Tic Ltd Şti: Mart 2022'de kurulan şirketin sahibi Rusya vatandaşı Grigory Grigoryev görünüyor.
Transeurope Bilişim Dış Ticaret: Nisan 2022'de Rusya uyruklu Stanislav Dolzhenko tarafından Antalya'da kuruldu. Ocak 2023'te yayımlanan şirket kurucusuna ilişkin düzeltme ilanından bu kişinin sonradan Türk vatandaşlığına geçtiği anlaşılıyor. Şirket Eylül 2023'te tek ortaklı anonim şirkete dönüştürüldü.
Azerbaycanlı kişilerle bağlantılı şirketler
Karasani Dış Ticaret Ltd Şti: Eylül 2019'da Azerbaycan uyruklu İlham Hasanov tarafından Arizai Gıda Tic. Ltd. Şti olarak kurulan şirketin adı Ocak 2020'de Karasani Dış Ticaret Ltd Şti olarak değiştirildi. Şirketin hisseleri de İstanbul'da ikamet eden Zaur Ismayılov'a devredildi. Haziran 2021'de bu kişinin adı Zaur Karabağ olarak düzeltildi. Düzeltme kaydından bu kişinin Türk vatandaşlığına geçtiği anlaşılıyor.
Svista Turizm ve Havacılık Dış Ticaret Ltd. Şti: Şirket 1995 yılın farklı bir ad altında kuruldu ve adı Ağustos 2003'te Svista Turizm ve Havacılık Dış Tic. Ltd. Şti olarak değiştirildi. Hisselerini ise Cengiz Dülgerbaki ile Azerbaycan uyruklu Naile Khalmetova devraldı. Bu kişiler de hisseleri Şubat 2012'de yine Azerbaycan uyruklu Gülnara Aliyeva ve Ulviyya Aliyeva'ya devrettiler. Haziran 2021'deki bir ilanda Gülnara Aliyava'nın Türk vatandaşlığına geçtiği ve adını Gülnara Aliyev olarak kaydettirdiği görülüyor.
Diğer şirketler
Azu International Bilgi Teknolojileri ve Dış Tic. Ltd Şti: Hüma Gülüm Ulucan ve Göktürk Ağvaz (Almanya) ortaklığında, Mart 2022'de İstanbul merkezli olarak kuruldu. Aralık 2022'de Hüma Gülüm Ulucan diğer ortağın hisselerini de devraldı. Şubat 2023'de şirketin tasfiye süreci başlatıldı. Haziran 2023'te tasfiye süreci tamamlandı.
Bion Group İç Dış Ticaret Ltd Şti: Şubat 2019'da Cihan Aytemur tarafından Albina Tekstil Gıda ve Medikal Dış Tic. Ltd. Şti olarak kurulan şirketin adı Eylül 2021'de Bion Group İç Dış Ticaret Ltd. olarak değiştirildi. Mayıs 2022'de sermaye artırımına gidildi ve Cihan Aytemur tek ortak olarak yer aldı. Nisan 2023'te şirketin faaliyet konuları arasında medikal sektöründeki faaliyetler eklendi.
Çözüm Yazılım Donanım Elektronik İç ve Dış Tic. A.Ş: Kasım 1999'dan Ankara merkezli altı ortaklı bir şirket olarak kuruldu. Aralık 2001'de İstanbul şubesi açıldı. Şirketin üst yönetimi şirket hissedarları Mehmet Güneş (YK Başkanı) Yavuz Yılmaz (YK Bşk. vekili) ve Recep Okay'dan (YK üyesi) oluşuyor.
CTM Dış Ticaret Ltd. Şti: Ankara merkezli bir savunma sanayi şirketi ve dronsavar odaklandığı alanlardan biri. Ortaklardan Ali Tan Şerbetçi'nin hisselerini devrederek ayrılmasıyla şirketin tek hissedarı Harun Gönül görünüyor. Mart 2019'da İnfora Dış Ticaret Ltd'yi birleşme yoluyla devralmış. 2013 sonunda şirketin İstanbul şubesi açılmış ve beş yıl sonra da kapatılmış.
Ervacan Makina Ekipmanları ve Sanayi Tedarik Ltd Şti: Mayıs 2017'de İstanbul merkezli olarak Erhan Gültekin tarafından kuruldu. Şirket hisseleri Şubat 2019'da Kemal Kisbet'e devredildi.
Kayı Bilişim Elektronik Enerji Madencilik ve Danışmanlık Ltd. Şti: 2014 yılında Ankara merkezli olarak Volkan Çiftçi tarafından kuruldu. Mayıs 2019'da hisselerin bir bölümü Ayşe Gir'e devredildi.
Megasan Elektronik Ticaret ve Sanayi A.Ş: 1997 yılında dört ortaklı bir şirket olarak İstanbul'da kuruldu. 2013 yılında AŞ olarak tür değiştirdi, Hasan Ali Cesur ve Ayşe Betül Cesur hissedar olduğu bir şirket olarak faaliyetini sürdürdü.
Miray Global Sanayi ve Ticaret: Ocak 2020'de İstanbul merkezli olarak Nurcan Ay tarafından kuruldu.
Orel Dış Ticaret Ltd: Ağustos 2022'da Bursa merkezli olarak Musa Korkmaz tarafından kuruldu.
Ramses Turizm İşletmesi Danışmanlık: 2006 yılında Antalya merkezli olarak kuruldu, hisse devirlerinin ardından şu andaki tek ortak Esabil Özünal. Şirketin İstanbul'da da bir şubesi bulunuyor.
