Puru ve Güney Kore: İki ülke iki siyasi olay

Peru’da cumhurbaşkanın beyan edilmemiş lüks saat koleksiyonu yüzünden evi arandı. Güney Kore’de, hakkındaki iddialara rağmen büyükelçi olarak atanan eski bakan iki hafta sonra dönmek zorunda kaldı.

Siyasetçiler hayatlarının her aşamasında kamuoyunun gözü önündeler. Hayatlarının her ayrıntısı bir şekilde araştırmaya tabi tutuluyor. Kimi zaman bazı şeyleri gizlemek, bazı durumların üzeri kapatılmak istense de bu fazla sürmüyor. Bunun son iki örneği Peru’da ve Güney Kore’de yaşandı.

Peru Devlet Başkanı Dina Boluarte'nin evi, yasadışı zenginleşmeyle ilgili bir soruşturma kapsamında, lüks saat koleksiyonunu mal varlığının bir parçası olarak beyan etmediği şüphesiyle akşam arandı.

Boluarte’nin “evinin aranması ve Rolex saatlere el konması için" yaklaşık 40 polis memuru ve sulh hakimi seferber edildi.

Yerel televizyonlarda yayınlanan görüntülerde, müfettişler Lima'nın dış mahallelerinden Surquillo'da Başkanın evinin etrafını sararken ve bitişik sokaklarda araç trafiğini kesmek için güvenlik çemberi oluştururken görülüyor.

Polis müdahalesi, Dino Boluarte'nin lüks saatleri ve bunların satın alınmasına ilişkin belgeleri teslim etme talebinin reddedilmesi sonrasında Cumhuriyet Savcılığının talebi üzerine yapıldı.

Anayasa uyarınca, gerekli olması halinde, Peru Devlet Başkanının görev süresinin sona ereceği Temmuz 2026'dan önce yargılanması mümkün değil.

Rolex skandalı, yerel bir haber sitesi olan La Encerrona'nın 15 Mart'ta Dino Boluarte'nin 2021 ve 2022 yıllarında hükümetteyken çeşitli lüks saatler taktığını gösteren bir dizi fotoğraf yayınlamasının ardından patlak verdi.

Dino Boluarte, konuya ilişkin olarak hazırlanan raporun ardından “ellerinin temiz" olduğunu ve birikimleriyle satın aldığı belli bir yaşa kadar sadece bir saate sahip olduğunu söyledi. Boluarte, "Hükümet Sarayına temiz ellerle girdim ve Peru halkına söz verdiğim gibi temiz ellerle çıkacağım" dedi.

61 yaşındaki Cumhurbaşkanı, Devlet Başkanlığı gelmesi döneminde meydana gelen iki aylık toplumsal huzursuzluk sırasında 50'den fazla kişinin ölümüyle ilişkili olarak "soykırım, ağırlaştırılmış cinayet ve ciddi yaralama" suçlarından halihazırda soruşturma altında bulunuyor.

Dina Boluarte, yardımcısı olduğu solcu Devlet Başkanı Pedro Castillo'nun görevden alınması ve tutuklanması sonrasında Cumhurbaşkanı oldu.

Suçlanan eski bakanın büyükelçiliği iki hafta sürdü  

Güney Kore'nin yeni Avustralya Büyükelçisi, ülkesinde bir yolsuzluk soruşturmasıyla karşı karşıya olduğu için görevinde bir aydan kısa bir süre kaldıktan sonra istifa etti.

Lee Jong-sup, 4 Mart'ta Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un muhafazakar yönetimi tarafından Canberra'daki Kim Wan-joong'un yerine atanmıştı.

Eski savunma bakanı olan büyükelçi, Güney Kore Adalet Bakanlığı'nın seyahat yasağını kaldırarak ülkeden ayrılmasına izin vermesinin ardından 12 Mart'ta üst düzey elçi olarak göreve başlamak üzere Avustralya'ya uçtu.

Ancak 10 gün sonra, Güney Koreli bir askerin boğulmasıyla ilgili bir soruşturmaya müdahale ettiği iddiaları üzerine ülkenin üst düzey yetkililer için Yolsuzluk Soruşturma Ofisi tarafından açılan soruşturma nedeniyle ülkesine dönmek zorunda kaldı. Lee, yöneltilen suçlamaları reddetti. 

Muhalefet milletvekilleri hükümeti, Lee'yi adaletle yüzleşmekten korumak için Avustralya'ya göndermekle suçladı.

Bu atama Nisan ayında yapılacak parlamento seçimleri öncesinde son derece tartışmalı ve siyasi açıdan zehirleyici oldu. Güney Kore Dışişleri Bakanlığı dün istifayı doğruladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, "İstifası cumhurbaşkanına bildirildi ve kabul edilmesine karar verildi" denildi.

Korea Pro adlı online yayının editörü John Lee, bu destanın hükümet ve cumhurbaşkanı için bir "utanç" olduğunu söyledi. John Lee, "Ana muhalefetteki Demokrat Parti, eski bakan Lee'nin Avustralya'ya büyükelçi olarak atanmasının, şüpheli bir suçlunun soruşturma ve potansiyel kovuşturmadan kaçınmasına yardımcı olmakla eşdeğer olduğunu iddia etti" dedi ve ekledi:"Özellikle Başkan Yoon Suk-yeol'un eski bir savcı olduğu düşünüldüğünde bu kötü bir görüntüdür."

Askerin can güvenliği suçlaması

Geçen yıl Temmuz ayında Güney Koreli bir deniz piyadesi olan Onbaşı Chae Su-geun, bir arama kurtarma operasyonu sırasında güçlü nehir akıntılarına kapılmıştı. Kendisine can yeleği giydirilmediği ortaya çıkmıştı.

Askeri müfettiş Albay Park Jung-hun, sekiz subayın "kasıtsız adam öldürmeye yol açan mesleki ihmal" ile suçlanmasını tavsiye etti. Lee'nin bulguların açıklanmaması için yetkililere baskı yaptığı iddia ediliyor. Raporun polise teslim edilmesinin ardından Albay Park emre itaatsizlikle suçlandı.

Lee, Güney Kore'ye döndükten sonra, gazetecilere diplomatik şeflerle bir toplantıya katılmak üzere geri döndüğünü ama aynı zamanda sorgulanmak üzere hazır bulunacağını söyledi.

Eski savunma bakanının Avustralya genel valisine güven mektubunu verip vermediği açıklanmadı. Avustralya Dışişleri Bakanlığı o dönemde Lee'nin atanmasını memnuniyetle karşılamıştı.